Akaryakıt fiyatları artık isyan ettirdi! Artan fiyatların otobüs bileti ve nakliye etkisi…
Akaryakıta arka arkaya gelen zamlar hem halkı hem iş yapanları isyan ettirecek noktaya geldi. 84 milyon insanı en çok akaryakıt zammı etkiledi. 30 TL'ye dayanan artışla artık vatandaş kontağı çevirmekten korkuyor. Tatil planları erteleniyor, şehirlerarası bilet fiyatlarına zam geliyor, nakliye fiyatları artıyor. Şirketler, 'Acil çözüm gelmezse iflaslar zincirleme olarak yolda, zam istemeye utanıyoruz' diyor.
Dövizdeki artışla birlikte Türkiye’de akaryakıt fiyatlarına yapılan zam rekor seviyelere ulaştı. Her gün zam gelmesiyle beraber benzin 28.44 TL’ye, motorin 27.89 TL’ye ulaştı. Motorine gelen zam yıllık olarak yüzde 286 seviyesine ulaştı. Dolayısıyla şehirlerarası yolculuklar bundan çok fazla etkilendi. Okulların kapanacağı hafta için geçen senelerde ek sefer koyan sektör temsilcileri, bu sene normal seferlerin dahi gerçekleşmediğini söyledi.
Batıyoruz…
Otobüsçüler Federasyon Başkanı Birol Özcan açıklamasında, “Firmalar bilet satamıyor, çünkü yarın akaryakıta ne kadar zam geleceği belirsiz. Bu gidişle teker dönmez” ifadelerini kullandı. Yapılan karın büyük bölümünün yakıta gittiğini söyleyen Safranbolu Şoförler Odası Başkanı Mehmet Deniz ise “Yavaş yavaş batıyoruz, hükümet bu gidişata göz yummamalı” şeklinde konuştu.
Bilet satılmıyor
TL’nin yaşadığı değer kaybı, Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş gibi etkenlerin piyasaya olumsuz etkisi oldu. Bu gelişmelerle geçen sene Haziran’da 7.23 TL olan akaryakıt fiyatları yüzde 200 zam ile 27.38 TL’ye çıkarak rekor kırdı. TOFED Başkanı Birol Özcan, “Mazot zamları belirsizleşmeye başladı, önümüzü göremiyoruz. Şimdi bu otogarda bayram öncesi ve okul tatili bizim bütün firmanın müracaat edip ek sefer istemesi gerekirdi. Kimsede bir şey yok, çünkü bilet satamıyorlar” açıklamasını yaptı.
Zam istemeye utanıyoruz…
Otogardan eskiden tatillerde 1700-1800 araç çıktığını söyleyen Özcan, “Bugün 1230 sefer çıkıyor. Van’a 600-650 TL bilet fiyatı dediğimiz zaman öğrenci memlekete gidemiyor. Utanıyoruz, zam istemekten utanıyoruz. Ama yapacak bir şey yok” dedi.
Otobüs sahibi olan Muhammet Fatih Onyıldız ise gelirlerin çok düşük olduğunu, ayda 15 servis ile küçük bir gelir sağladığını söylüyor. Araç masrafları için dahi yetersiz olduğunu ve sadece araç yakıtının 17 bin Tl olduğunu belirtiyor. Onyıldız, araç satmayı dahi düşündüğünü ifade ediyor.
Artış 2 TL, ama gideri 1000 TL katlıyor
Onyıldız, “Mazota tekrar zam geldi. Benim aracın deposu 500 litre, mazota gelen 2 TL zam, direkt 1000 TL’ye katlıyor. Her zamla giderim artıyor. Depoya göre gidiyorsun. Otobandan gidip gelirken 2000 TL küsür oluyor. Bir de ayrı otogar çıkışları var. sürekli para ödemekten ucu ucuna kurtarıyor. Mesela şuradan geçen kargolar, bunları alarak kurtarmaya çalışıyorsun” ifadelerini kullandı.
Pandemiden kurtulduk, zamlar yükleniyor…
Peron sorumlusu Turay Arca yolcu olmadığı için otobüs kalkmıyor, yolcu da mağdur oluyor diyerek, “Ecevit vardı, zammı direkt yüzümüze söylerdi. Şimdi uyurken söyleniyor. Çalışanlarımızı, bizi de etkiliyor. Asgari ücrete çalışan insanlarız, ne kadar bir geçim sağlayacağız? Arabalarımızı göremiyoruz, 15 yolcu oluyor. Bu yolculuğa gidemem, git gel 12.000 TL masraf. Yolcuyu mağdur bırakmak zorunda kalıyoruz” dedi.
Nakliye giderleri artıyor
Akaryakıta gelen zamlar sadece şehirlerarası yolculuklarda otobüs firmalarını etkilemiyor, nakliyeciler de aynı problemi yaşıyorlar. İstanbul’dan Antalya’ya tek yön giden araç 4.077 TL iken, şimdi 9.017 TL’ye çıktı. CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, gıda taşıma giderinin dahi artarak yüzde 111 zamlandığını ifade etti. Yalım, “Tarladan gelen ürün, ürün ücreti, komisyoncu ücreti, hal ücreti, KDV ve şehir içi nakliye, satıcının karı gibi eklemelere maruz kalıyor. İstanbul Ankara arası 800 kilometre yol yapıyor. Gidiş dönüş 1600 kilometre yol yapıyor. 20 ton sebze taşıma kapasitesi olarak tabir edilen kırkayak kamyon ya da bir tır 100 kilometrede 40 litre motorin, 800 kilometrede 320 litre mazot yakıyor. Yalnızca gidiş maliyeti 9.017 TL oluyor. Dönüşü de var, köprü geçişi, Osmangazi köprüsü geçişi, şoförün gideri, araç bakımı eklenince 23.107 TL’ye yükseliyor” ifadelerini kullandı.