Kan dolaşımda üç ana hücre grubu bulunmaktadır. Eritrositler, halk dilinde kırmızı kan hücreleri oksijen ve karbondioksitin taşınmasından sorumudur. Hemoglobin molekülü, eritrositlerin içinde yer almaktadır ve bu molekül oksijeni bağlayarak akciğer ve diğer dokular arasında taşıma görevini üstlenir.
Hemogram nedir?
Kandaki hücre sayısını ve oranını tespit etmek için yapılan teste hemogram denilmektedir.Hemogram niçin yapılır ve neye yarar?
Hemogram testi, kişinin genel sağlık durumu, tedavinin etkisi veya hastalık süreciyle alakalı bilgi edinmek amacıyla kullanılmaktadır. Aynı zamanda enfeksiyon ve inflamasyon, lösemi ve diğer kanserler, anemi, kemik iliği hastalıkları, Akdeniz anemisinde içinde bulunduğu talasemiler gibi hastalıkların tanı aşamasında yönlendiricidir.Hemogram testi nasıl yapılmaktadır?
Hemogram testi için kişiden alınan kana ihtiyaç vardır. Kan alma işleminin gerçekleştirilmesi için kişinin aç olması şart değildir. Kişiden alınan kan öneği, analiz edilmek için oda sıcaklığında 10 saate kadar durabilirken; saklama işleminin buzdolabı gibi daha soğuk bir ortamda gerçekleştirilmesi sonucu dayanma süresi 18 saate kadar çıkmaktadır. Mor kapaklı tüplerde EDTA adı verilen bir madde bulunmaktadır ve bu madde tüpte bulunan kanın pıhtılaşmasını engellemektedir. Alınan kanın bir kısmı parçalanarak hemoglobin molekülünün hücre dışına çıkmasını sağlamaktadır. Kanın geriye kalan kısmına ise sadece seyreltme işlemi uygulanır ve ardından hücrelerin sayımı yapılır. En son aşamasında ise sayım ve hesaplama işlemleri, kan sayımı cihazlarında otomatik olarak yapılır.Hemogram testinde nelere bakılır?
- RBC: Kırmızı Kan Hücresi Sayısı
- MCV: Ortalama Eritrosit Hacmi
- HB: Hemoglobin
- HCT: Hematokrit
- RDW: Ortalama Eritrosit Dağılım Genişliği
- MCH: Ortalama Eritrosit Hemoglobini
- MCHC: Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu
- WBC: Beyaz Kan Hücresi Sayısı
- PLT: Trombosit Sayısı değerlerine bakılır.
Hemogram sonuçları ne anlama gelmektedir?
- RBC (Kırmız Kan Hücresi Sayısı): Otomatik kan sayımı makinelerinde erişkinlerin normal RBC değeri, 3,8- 5,3 milyon/ ml arasındadır.
- MCV (Ortalama Eritrosit Hacmi): Kırmızı kan hücresinin normal hacmi 80-100 fl arasındadır. Anemi hastalığının sınıflandırılmasında hacimdeki artış ya da azalma tespit edilmesi önemlidir. Demir eksikliği anemisi ve talasemi hastalığında eritrositlerin hacmi küçülmüş; folik asit ya da B12 eksikliğine bağlı olarak oluşan anemilerde eritrosit hacmi üst sınır olarak saptanır.
- Hemoglobin (HB) ve Hematokrit (HCT): Ortalama hemoglobin değeri 11,7- 15,5 g/dl'dir. Hemoglobin değeri erkeklerde 13 g/dl, kadınlarda 12 g/dl olmalıdır. Hematokrit değeri RBC ile MCV'nin çarpılması ile hesaplanır. Erişkin bireylerde normal olan HCT değeri %35-45 arasındadır.
- RDW (Ortalama Eritrosit Dağılım Genişliği): Demir eksikliği anemisinde bu değer artmış olarak bulunur. Talasemi taşıyıcılarında normal olarak bulunur.
- MCH (Ortalama Eritrosit Hemoglobini: Normal 30-34 pikogram arasındadır. Demir eksikliği anemisinde ve talasemide düşük olarak bulunmaktadır. MCHC (Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu): Normal değer %30-36 arasındadır. Eritrosit büyüklüğü ne olursa olsun şekli değişmedikçe hemoglobin miktarı %30-36 arasındadır.
- WBC (Beyaz Kan Hücresi Sayısı): Normal lökosit sayısı 4,400-11.000/ mm küp arasındadır.
- PLT (Trombosit Sayısı): Normal olan trombosit sayısı 150.000-400.000/ ml arasındadır. Fiziksel stres, egzersiz, travma ve enfeksiyon olması durumunda, trombosit sayısı geçici süreliğine 450.000- 600.000 arasında değişebilir.Kan dolaşımındaki trombositlerin tüketildiği damar içi pıhtılaşmada, savunma hücrelerinin trombositlere saldırması durumunda ya da kemik iliği üretiminin baskılanması halinde sayı 400.000'in altına düşebilmektedir. Trombosit sayısı 50.000'in altına düşerse vücudun farklı bölgelerinde kanamalar olabilir.
Hemogram WBC nedir?
WBC (White Blood Cell); beyaz kan hücrelerinin sayılması anlamına gelmektedir. Beyaz kan hücreleri bedenin enfeksiyonlarla savaşmasında önemli bir rol üstlenmektedirler. Lenfosit, nötrofil, bazofil, eozinofil, monosit gibi türler beyaz kan hücrelerinin türlerindendir. Hemogram testinde bütün bu hücrelerin ayrı ayrı değerleri ve yüzdelik oranları belirtilir.Çocuklar için hemogram testi
Çocuklarda tam kan sayımı rutin bir inceleme yöntemi değildir. Doktorun ihtiyaç duyduğu zamanlarda tetkik yapılır. Çocuklarda normal seyreden hemogram değer aralıkları şu şekildedir:- Prematüre: 9.0-30.0 K/ mm3
- 0-1 ay: 9.4-34.0 K/ mm3
- 2-12 ay: 5.0-19.5 K/ mm3
- 1-3 yaş: 6.0-17.5 K/ mm3
- 4-5 yaş: 5.5-15.5 K/ mm3
- 6-15 yaş: 4.5-15.5 K/ mm3
