Boşanmış ya da boşanmak üzere olan kişilerin en çok merak ettiği kısım ise nafakadır.
nafaka hesaplamasının nasıl yapıldığını ve hesaplamanın neye göre belirlendiğini ve alınan maaşa göre ne kadar nafaka ödendiğini merak edenler için bu konuyu araştırdık. Boşanan eşler arasındaki gerginliklerin sebebi nafakanın ömür boyu ödenmesiyle ilgili olarak düzenlemelerin yapılmasıyla yeniden gündeme gelip gelmeyeceği merak ediliyor. Boşanma sürecinde taraflar hangi haklara sahiptir, Nafaka sınırı var mı, Nafaka hesaplaması nasıl yapılır gibi birçok sorunun cevabı haberimizde.
Boşanma sürecinde taraflar hangi haklara sahiptir? Boşanma sürecinde taraflar maddi ve manevi tazminat hakkına ve nafaka hakkına sahiptir. Boşanma sürecinde sadece kadınların değil erkeklerinde nafaka, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunma haklan vardır. Tarafların talepleri de açılan davanın türüne ve kişilerin gelirlerine kusurluluk durumuna göre hesaplandığından tarafların haklan kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Boşanma sürecinde tarafların her ikisi de birbirlerinden nafaka talebinde bulunabilir. İstisnai durumlarda erkelerde nafaka talep edebilmektedir. Çünkü, kanunda evlilik akdi sonlandığında ayrılık ve boşanma sebebiyle maddi durumunda bir azalma veya ayrılma sonrasında
yaşam düzeyinde bir kayıp konusu olan taraf, karşı taraftan nafaka talep edebilir. Ülkemizde bu uygulamada daha çok kadınların aleyhine işlediğinden daha çok kadınlar nafaka talebinde bulunmaktadır.
Nafaka miktarı neye göre belirlenmektedir? Nafaka miktarı, nafaka ödeyecek olan tarafın aylık gelirine göre belirlenmektedir. Bundan dolayı nafaka miktarının belirlenmesinde rol oynayan birtakım unsurlar bulunmaktadır. Örnek vermek gerekirse, tedbir nafakası davayı açtığına tarihten davanın kesinleşme tarihine kadar devam eder. Daha ondan sonrasında süresi bitmiş olur. Aile mahkemesi Hakimi haklı taraf için dava dilekçesinde talep edilmesi halinde yoksulluk nafakası da bağlayabilmektedir. Açılan davada başvurulan taleplerin üzerinden ödeme söz konusu değildir. Mesela dava dilekçesinde taraftan biri 100 bin TL’lik bir maddi tazminat istediyse Hakim 200 bin TL’lik maddi tazminat vermez. Verilecek tazminatın tutarı talep edilen 100 bin TL altına düşebilir veya verilmeyebilir. Bu ise davadaki şahitlere, delillere ve ispata bağlı olarak, aynı zamanda Hakimin haklı görmesine bağlı olarak da değişiklik göstermektedir.
Boşanma davasında nafaka hesaplaması nasıl yapılır? Boşanma davasında nafaka hesaplaması; kişinin geliri, kişinin üzerine kayıtlı olan gayrimenkul, mal varlıkların, ek gelirin ve aldığı maaş gibi gelir düzeyi tespit ve analiz edilmesiyle nafaka hesaplaması yapılır. Nafaka ödeyecek kişinin aldığı maaşın %25 yani 4/1’i olacak şekilde hesaplamasının ardından karar ile hesaplanan tutar alacaklıya nafaka olarak bağlanır. Nafaka talep edilen kişinin geliri asgari ücret bile olsa asgari ücretle çalışan kişinin nafaka hesaplaması yapılırken mahkeme kişinin durumunu zorlamayacak şekilde nafaka ödemesine karar vermektedir. Bağlanacak olana ya da bağlanan nafakalar, kişinin tamamıyla ekonomik ve sosyal durumu göz önüne alınarak hesaplanmaktadır.
Online nafaka hesaplama nasıl yapılır? Nafaka hesaplama yapılırken (TMK; m. 330/I yasalara göre: `Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ile ana ve babanın hayat koşullan ve ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenir. Miktarın belirlenmesinde çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurulur: Hükmü gereğince herhangi bir üst ve alt sınır bulunmaz ve miktar kişilerin durumlarına bakılarak hesaplanır.’ Bundan dolayı nafaka hesaplama robotu bulunmamaktadır ve nafaka hesaplaması avukat ve internet üzerinden hesaplanamamaktadır.
Nafaka maaşın yüzde kaçı olarak ödenir? Nafaka oranı mevcut maaşın 1/4'ü olacak şekilde bağlanmaktadır. Alınacak miktar ne olursa olsun bu oran geçilmez.
Nafaka miktarı ne kadardır? Nafaka miktarı kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Bu miktar kişinin ekonomik durumuna göre belirlenecek olduğundan boşanma davasında nafaka maaşın %25'i kadar olmakta, bu oran maaşın Hakimin karanına göre %50'ye kadar çıkmaktadır. 2022 yılında taraflara bağlanan minimum ve ortalama nafaka miktarı 400 ila 800 TL arasında değişiklik göstermektedir.
Nafaka hesaplaması nasıl yapılır? Nafaka hesaplaması nafaka ödeyecek olan kişinin aylık gelirini %25’i kadar verilmektedir. Hesaplamalarda gelirin %25’lik kısmına göre yapılmaktadır.
Asgari ücretli çalışanlar ne kadar nafaka öder? Asgari ücret alan bir kişi (2.825 TL), 706 TL nafaka öder. Özel ve kamu da çalışan, maaşları 3 bin TL ile 8 bin TL arasında olan kişilerin nafaka hesaplaması şu şekilde:
2022 çocuğun nafaka miktarı Çocuklar için bağlanan iştirak nafakası hesaplanması yapılırken bazı kriterler göz önüne alınmaktadır. Çocuk nafakası hesaplardan dikkat edilen kriterler ise şöyledir:
- Eşlerden her ikisinin de mali ve sosyal durumları
- Çocuğun genel ihtiyaçları
- Çocuğun sağlık giderleri
- Çocuğun eğitim giderleri
- Çocuğun harçlık giderleri
- Ulaşım giderleri (örneğin: okul servis giderleri)
- Yiyecek giderleri
- Giyecek giderleri
- Dinlenme giderleri (örneğin: tatil ve seyahat giderleri)
- Barınma giderleri (örneğin: ev, yurt, pansiyon)
- Çocuğun gelirleri
- Hakimin takdir yetkisi
- İştirak nafakasının aşağıdaki durumlarda sona erer:
- Çocuğun ergin olması (18 yaşına girmesi)
- Çocuğun hayatını kazanmaya yani çalışmaya başlaması
- Velayet hakkının alınması
- Ölüm hali
- Eşlerin tekrar evlenmeleri
- İştirak nafakasından vazgeçilmesi
Nafaka miktarları arttırabilir mi? Bağlanan nafaka sonradan arttırılabilmektedir. Nafakanın arttırılması için kişinin yaşadığı ailenin, mahkemeye başvurması gerekmektedir. Mahkemeden gelecek yıllarda hak kaybına uğramamak için belirli bir artış oranı belirlenmesi ve bu belirlenen orana göre nafaka artırımı talebinde bulunabilir. Nafaka talep edilen kişinin gelir durumunda yaşanan artış ile çocukların giderlerinin artması gibi nedenlerle veya bu gibi durumlara dayanarak, nafaka arttırma davası açılabilmektedir. Belirlenen miktarın arttırılmasını gerektiren durumların kanıtlanmasından sonra nafaka arttırılabilir. Kişinin sosyo-ekonomik durumlarına göre belirlenen nafaka miktarı ilerleyen yıllarda TÜİK verileri olan TEFE/TÜFE, DİE, Döviz artış kuru, altın fiyatları endeksine göre talep edilmesi halinde sonradan arttırılmasına karar verilebilir.
Nafaka artış miktarı nasıl hesaplanır? Nafaka artış tutarını hesaplamak için şu adımlar izlenmelidir:
- İlk adımda hali hazırda ödenen nafaka miktarı ele alınır.
- İkinci veri olarak, her yeni yılın Ocak ayında açıklanan ÜFE oranı veri olarak alınır.
- Nafaka 100 TL ve Ocak ayı ÜFE oranı %20 ise, 100x20/100 işleminden 120 TL yeni nafaka miktarı hesaplanır.
- Bu kapsamda 20 nafaka artış miktarının eklenmesiyle yeni nafaka ödemesi 120 TL’ye ulaşır.
- Hesaplar için her yıl güncel olarak açıklanan ÜFE oranı dikkate alınmalıdır.
2022 TEFE-TÜFE oranın nafaka hesaplama (Artırım Hesabı) - Nafaka adımı talebinde bulunduğunuzda:
- Bağlanan nafaka 400 TL olsun.
- TÜİK açıklanan TÜFE artış olanı da %20 olduğunda:
- 400X 20/100: artış miktarı (80) bulunur.
- Nafaka 400 + Artış miktarı 80= 320 TL nafaka alacağı hesaplanmış olur.
Özel boşanmada nafaka nasıl hesaplanır? Boşanma davaları genel boşanma ve özel boşanma nedenleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Boşanma davalarında özel boşanma nedenleri zina, hayata kast, kötü muamele, akıl hastalığı, terk, haysiyetsiz hayat sürme gibi 5 başlık altında incelenmektedir. Bu sebepler, çok sıkı şekil ve ispat şartlarına tabi özel boşanma nedenleridir. Genel boşanma nedeni olarak değerlendirilen şiddetli geçimsizlik ise tarafların yaşamayı gerçekten çekilmez hale getirmesi durumunda değerlendirdiği için buradaki ispat koşulu ise farklı olarak değerlendirilir. Özel boşanma nedenleriyle mahkemeye başvuran çiftlerin durumlarının değerlendirilmesine çok sıkı ispat şartları göz önüne alınmaktadır. Eşlerin birbirlerine olan sadakat yükümlülüğüne aykırı bir biçimde karşı cinsle yaşayacağı münasebetlerin yaşanması halinde bu durumun öğrenilmesinden itibaren attı aylık hak düşürücü süre içerisinde zina sebebi gösterilerek boşanma davasının açılması gerekmektedir. 6 aylık süre içinde açılmayan davalar özel boşanma nedenleri kapsamı dışında kalacağı için taraflar arasında hesaplanacak olan nafaka tutarlarını da etkileyecektir.
Anlaşmalı boşanmada nafaka nasıl hesaplanır? Nafaka hesaplamasında anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma davaları da etkin rol oynamaktadır. Anlaşmalı boşanma davalarında taraflar boşanma ve boşanmanın detayları gibi bütün unsurları barışçıl bir biçimde anlaşmış halde dava açmaktadır. Anlaşmalı boşanma davalarında bütün konularda anlaşma sağlanmış olmalıdır. Çocuk varsa çocuğun velayeti, bakım parası, kadının ve erkeğin nafakası, maddi manevi tazminat yani dava ile ilgili bütün ayrıntılarda anlaşmış halde başvuru yapmaları gereklidir. Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların tüm ayrıntılarda anlaşmasının yanında hakiminde bu anlaşmayı onaylaması gerekmektedir. Bu tür boşanmalarda nafaka miktarı, davalarda taraflar nafakanın tutarında da anlaşma sağladıkları için kendi aralarında belirledikleri tutarlarda aylık bağlanmaktadır. Çekişmeli boşanma davalarında ise taraflar hiçbir konuda uzlaşmaya varamadıklarından dolayı nafaka tutarlarının belirlenmesine kişinin gelir düzeyleri dikkate alınarak yapılan araştırma sonucunda Hakim tarafından belirli tutarlarda aylık ödeme tutarı bağlanmasına karar verilir. Nafakayı ödeyecek tarafın ekonomik durumu ve iştirak nafakası bağlanacaksa çocuğun ihtiyaç durumu da göz önüne alınarak hesaplama yapılmalıdır. Tarafların isteği doğrultusunda aralarında bir sözleşme yapılabilir ve bu niteliği olması için Hakim tarafından imzalanması gereklidir. Gelir artışı gibi durumlarda ödemenin artırımı söz konusu olduğunda nafaka ödeyen tarafında mağdur edilmemesi açısından nafaka artım davalarda TÜİK’in yayınladığı ÜFE ve TÜFE artış oranları dikkate alınmaktadır. Hakim tarafından onaylanan ve hesaplanan tutar enflasyonun göre düşük kalırsa da dava açılarak nafakanın yine uygun görülen oranlarda artırılması istenebilir.
Boşanmalarda nafaka sınırı ne kadar? Boşanma davaları açıldığında tedbir nafakası adı altında yoksulluk nafakası talebinde bulunulmaktadır. Eşin maddi durumuna bağlı olarak belirlenecek olan yoksulluk nafakası, her zaman bir üst sınırda olacaktır diye bir durum söz konusu değildir. 300 TL ile 400 TL gibi miktarlarda bağlanabilmektedir. Bir kişinin bu miktarlarla hayatını devam ettiremeyeceği bilinse de karşı tarafın maddi durumuna göre bazen nafaka alt sınırdan da bağlanabilmektedir. Tarafların birbirlerinden nafaka alabilmesi için ortada bir çocuğun olmasını gerektirmez. Kanunda, kadının ve çocuğun nafakasının ayrı ayrı verilmesiyle ilgili bir düzenleme yapılmıştır. Bir tarafın nafaka alabilmesi için kusursuz ya da daha az kusurlu olması gerekmektedir. Hakim, mutlaka hak mağduriyeti yaşayan taraf için nafaka hükmünde bulunmaktadır. Boşanma sebebiyle, kadın ve çocuklar yoksulluğa düşecekse, kusursuz veya daha az kusurluysa, tarafların maddi durumları ve boşanmanın ardından ne duruma düşecekleri göz önüne alınarak diğer tarafın o kişiye belli bir miktar nafaka ödemesine hükmedilmektedir. Çocuğun velayeti kendisinde olmayan taraf nafaka ödemeye mahkum edilmektedir. Kişinin gelir durumunun yüksek olduğunun ispatlanması halinde çocuğun ve kusursuz tarafın menfaati doğrultusunda hakim hakkaniyete göre bir bedelin ödenmesine hükmedebilir. Eğer, nafaka ödeyen tarafın gelirinde herhangi bir artış yaşanması ya da gelirinin yükseldiğini ve daha fazla ödeyebileceğini kanıtlanması şartıyla arttırma davası açılarak, nafakanın miktarının arttırılması talebinde bulunabilmektedir. Nafakanın ödenmemesi durundaysa tarafa icra takibi başlatılmaktadır.
Nafaka türleri nelerdir? Yoksulluk nafakası, Çocuğa bağlanan iştirak nafakası ve Dava içerisinde konuya ilişkin tedbir nafakası olmak üzere 3 türü bulunmaktadır.
Türk Medeni Kanunu'na göre nafaka hakkına sahip olanlar kişiler kimlerdir? Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka hakkına sahip olan kişiler;
- İşine son verilmiş kişiler,
- Ev hanımları,
- Geliri olmayanlar,
- Asgari ücretliler,
- Geçirmeyecek kadar düşük geliri olanlar,
- Düzenli işi olmayanlar alabilmektedirler.
Asgari ücretli çalışan kişi ne kadar nafaka verir? Asgari ücretli çalışan maaşının %25’i kadar nafaka verir.
Nafaka hesaplama programı var mı? Boşanma davalarında kişilere bağlanması gerek nafaka miktarının ne kadar olacağı konusunda Kanunda belirli bir miktardan bahsedilmediğinden ve bağlanacak olan nafaka miktarını Hakim tarafından, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre karar vereceğinden dolayı herhangi bir hesaplama programı da bulunmamaktadır.
Boşanma nafakası ne zaman sona erer? Boşanma nafakası alan bir eş başka biriyle evlendiğinde nafaka ödemesi sona erer.
Yardım nafakası ne zaman sona erer? İştirak nafakası çocuğun 18 yaşını doldurması sonucunda sona erer.
Katılım nafakası nasıl belirlenir? 721 Sayılı T.M.K'un 330. Maddesine göre, nafaka miktarı çocuğun ihtiyaçlarıyla anne ve babanın hayat koşulları ile birlikte ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenecektir. Nafaka miktarının belirlenmesinden çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurularak belirlenir.
Nafaka ödenmezse ne olur? Nafaka ödenmezse, icra mahkemesinde yargılanan nafaka borçlusu, ödemesi gereken nafaka borcunu ödediği tespit edildiğinde mahkeme tarafından üç aylık tazyik hapsine çarpıtılır.
